طراحی نمای ساختمان – طراحی نمای تجاری و مسکونی
نما برای یک ساختمان همچون لباسی است که برتن ماست، این پوشش معرف اصلی یک بنا از نظر بصری و دیداری است. فارغ از جغرافیا و زمان می توان نمایی طراحی شود که یک بنا را به یک اثر جاودانه و هنری بدل نماید. امروز یکی از مهمترین سرمایه گذاری ها در بخش ساختمان برای سازندگان سرمایه گذاری بر روی طراحی بنای درحال ساخت میباشد. بهره گیری از مجموعه های مهندسی توانمند همچون گروه مهندسی معماری بنا افرا باعث شده رویکرد سازندگان نسبت طراحی نما در قیاس با گذشته تفاوت چشمگیر داشته باشد. اهمیت طراحی نما در ساخت و فروش پروژه های ساختمانی عاملی است که امکان انکار آن وجود ندارد.
استفاده از یک شرکت طراحی حرفه ای به یک سرمایه گذاری با بازدهی بالا برای سازندگان بدل شده است.
گروه مهندسی معماری بنا افرا با ارائه طرح های خاص و قابل تایید در کمیته های نمای شهرداری ها آماده همکاری با سازندگان محترم می باشد. طراحی نما توان مهندسی را با استفاده از فن آوری های نوین ، هنر و خلاقیت در هم می آمیزد تا معرف هویت و شخصیت یک بنا باشد. در ادامه به شرح انواع و ویژگی های نمای ساختمان پرداخته می شود.
فهرست مطالب
اصول طراحی نمای ساختمان
طراحی نمای یک ساختمان صرفا موضوعی مستقل نیست. در این زمینه باید به موضوعات مختلفی همچون همجواری ها، بافت منطقه، حفظ خطوط در همسایگی و متریال های بکار رفته در نمای ساختمان های مجاور توجه شود. نمای یک ساختمان به زیبایی و جذابیت بصری فضای عمومی کمک می کند. همبستگی نمای طراحی شده با ساختمان های مجاور مسئله بسیار با اهمیتی است که بر حفظ بافت و فرهنگ منطقه مبادرت می ورزد.
از اصول دیگر در طراحی نمای ساختمان سازگاری نما با اقلیم و شرایط آی و هوایی منطقه می باشد. نمای یک ساختمان پوسته محافظ بنا در برابر نوسانات جوی است. این پوسته می بایست شرایط آسایش را برای ساکنین فراهم نماید. لذا انتخاب متریال های سازگار با اقلیم از مواردی است که می بایست به آن توجه شود.
در طراحی نمای یک ساختمان سادگی و خوانایی باید حفظ شود . در طراحی ساختمان بلند مرتبه نباید از تنوع طراحی بالا استفاده شود . استفاده از المان های متعدد و برجستگی های زیاد موجب کاهش سادگی در نما می شود.
اصل دیگر در طراحی نمای ساختمان سازگاری پوسته نما با سازه بنا می باشد. در طراحی نمای یک ساخت باید اتصال کامل پوسته به سازه لحاظ گردد. یک نما می بایست به طوری اصولی طراحی شود که دارای اتصال مستحکم با بخش های متعدد از سازه باشد. یکپارچگی نما و سازه جز اصول اصلی در طراحی محسوب می گردد.
نمونه طراحی نمای ساختمان
گروه مهندسی معماری بنا افرا در بخش طراحی نمای ساختمان نمونه ای از طرح های اجرا شده خود را در این بخش به حضور شما تقدیم می کند . شایان ذکر است که این طرح ها بوسیله تیم اجرایی این مجموعه اجرایی شده اند .
نمونه کارهای گروه مهندسی معماری بنا افرا صرفا جنبه طراحی ندارند بلکه عملیاتی بودن و مقرون به صرفه بودن در بخش اجرا از مواردی است که توسط این مجموعه در طراحی ها در نظر گرفته می شود.
گروه مهندسی معماری بنا افرا مفتخر بوده که در طی سالهای خدمت خود در زمینه های صنعتی ، مسکونی ، اداری و ویلایی پروژه های مختلفی را طراحی و اجرا نموده است . در ادامه به معرفی برخی از این پروژه ها می پردازیم. بیشتر طراحی های این مجموعه براساس طراحی مدرن و ترکیبی بوده اند و طراحی نمای ساختمان با سنگ و آجر ، طراحی نمای ساختمان با سیمان، طراحی نمای ساختمان با چوب و کامپوزیت در این مجموعه موجود می باشد. نماهای ترکیبی که با متریال های متنوعی همچون سنگ ، آجر ، فلز و چوب طراحی می شوند برای بنا هایی که بلند مرتبه نباشند منظر زیبایی به همراه دارند ولی برای ساختمان های مرتفع رعایت سادگی جز اصول طراحی در این مجموعه می باشد.
سبک های طراحی نما
سبک های مختلفی در معماری وجود دارد که طراحی نما نیز طبیعتا از آنها مستثنی نمی باشد. همان طور که در دکوراسیون داخلی سبک های مختلی در طی سالها توسط بسیاری از اساتید و پژوهشگران این رشته ابداع شده است در طراحی نمای ساختمان نیز در طی سالیان شاهد ابداع و رشد سبک های بسیار متنوع و زیبایی هستیم که حتی برخی از بنا ها که با این سبک ها طراحی شده اند جنبه ای جاودانه به خود گرفته اند و تبدیل به یک اثر هنر و یک هویت محلی – تاریخی – ملی شده اند. در ادامه این بخش به معرفی چند نوع از سبک ها در طراحی نما می پردازیم.
نمای کلاسیک
در سبک کلاسیک بسیاری از المان های مورد استفاده در طراحی نما دارای جزییات بسیار می باشند . در طراحی نمای کلاسیک استفاده از ستون ها با ابزار های زیاد ، سر ستون ها و پایه ستون ها ، قاب های با جزییات برای دور فریم پنجره ها و بهره گیری از المان های مجسمه گونه کاربرد زیادی دارند . نمونه های متعددی از این سبک در بناهای تاریخی در ایتالیا ، روسیه و فرانسه به وفور قابل مشاهده و بررسی است . این سبک ویژگی تجملاتی دارد و برای طبقه مرفه جامعه کاربرد داشته است.
نمای رومی فوق العاده زیبا
نما های رومی از دسته نماهای کلاسیک به شمار می روند که در کشور ما تحت عنوان نمای رومی ساختمان بیستر شناخته شده اند . این سبک که الهام گرفته از نمای کلاسیک سنتی اروپا می باشد با تلفیق چاشنی هایی از معماری ایرانی تحت این نام شهرت یافته است . میزان جزییات در این سبک کمی کمتر از سبک کلاسیک می باشد.
نمای نئوکلاسیک
نمای نئوکلاسیک در نوبه خود یکی دیگر از سبک های زیبای معماری به شمار می آید. این سبک را می توان این گونه توصیف کرد : سبکی در میانه از مدرنیسم و سنت . در این سبک ارایه های معماری کلاسیک باجزییات کمتر و به صورت خلوت تر استفاده می شوند . وجود ستون ها و سر ستون ها با جزییات کمتر از ویژگی های این سبک از معماری است . به نوعی می توان گفت که این سبک جایگزین سبک کلاسیک در بسیاری از بنا ها می باشد.
نمای مدرن ساختمان
سبک مدرن که امروزه طرفداران زیادی را به خود اختصاص داده است ، دارای کمترین جزییات ممکن است. موضوع خطوط در نما از اصول طراحی نمای مدرن به حساب می آید . در طراحی نمای مدرن زاویه ها در بخش های میانی و کنج نما نقش قابل توجهی ایفا می کنند . حفظ سادگی از علل زیبایی نماهای مدرن به حساب می آید. زاویه قائمه ، خطوط مفهومی و خطوط موازی و کادر بندی های نما از اصول طراحی سبک نمای مدرن ساختمان جهت نتظیم و تعریف متریال های اجرایی می باشد.
نمونه ای از نمای مدرن
در این بخش به تصاویر نمونه هایی از نما های مدرن می پردازیم . براساس قوانین جدید شورای شهرو شهرداری ها در شهر تهران برای طراحی نما ساختمان تهران می بایست از طرح های مدرن برای نماهای ساختمان استفاده شود و طراحی های کلاسیک کمتر مورد تایید کمیته های نما شهرداریها قرار می گیرند .
نماهای مدرن و ترکیبی
این دسته از نما ها زیر مجموعه نمای مدرن محسوب می شوند با این تفاوت که از تنوع متریال بیشتری برای طراحی این نوع نما استفاده می شود . این ترکیب معمولا شامل بیش از سه نوع متریال مختلف می باشد و حفظ تضاد و در برخی مواقع هارمونی در این نما جز اصول طراحی ترکیبی است . کادر بندی ها جز جزییاتی است که برای تعریف متریال های مختلف در این سبک رعات می شود.
طراحی نمای مینیمال
این سبک را می توان ساده ترین سبک در طراحی نمای ساختمان ها محسوب کرد. عدم وجود قاب و فریم برای پنجره های صرفا برجستگی های کم حجم ، حفظ امتداد خطوط ، استفاده از کمترین تنوع متریال و قالبا استفاده از جان پناه های همگون با نما و بعضا شیشه ای ، این سبک را از سبک مدرن متفاوت می سازد .
قیمت طراحی نمای ساختمان
حق الزحمه طراحی نمای ساختمان براساس طرح، سبک ، ابعاد و ویژگی های جغرافیایی سایت متفاوت است . دستمزد طراحی نمای ساختمان برای یک ساختمان آپارتمانی و یک ساختمان ویلاییمتفاوت می باشد. در ادامه به برآورد هزینه طراحی نما خواهیم پرداختولی در ابتدا اجازه دهید به این بپردازیم که یک پروژه طراحی نما شامل چه بخش ها و ویژگی هایی است که باعث می شود یک طراح پروژه ای را متفاوت از دیگری برآورد نماید و هزینه و دستمزد طراحی نمای ساختمان های با متراژ برابر متفاوت از یکدیگر باشد.
اولین موضوع سبک ها در معماری است . سبک های متفاوت در معماری مسبب در نظر گرفتن جزییات متفاوتی در طراحی توسط طراح نمای ساختمان می باشد. این بدان معناست که انتخاب سبک هایمتفاوت در طراحی نما ، حجم کار طراح نما را مشخص می کند . میزان نیاز طراح برای پرداختن به جزییات در هر سبک متفاوت از دیگری است. این باعث می شود تهیه نقشه های فاز۲ در هر سبک نیز متفاوت باشد و حجم کار و زمانبندی متفاوتی نسبت به یکدیگر دارند.
موضوع دیگر نیازهای متفاوت کارفرماها می باشد. به طور مثال تعداد رندر تهیه شده از هر وجه از نما ، طراحی نورپردازی نما ( رندر شب) ، عدم نیاز کارفرما به نقشه های فاز دو نما و دیگر خدمات باعث می شود میزان حق الزحمه طراح برای هر ساختمان نسبت به دیگری با متراژ برابر متفاوت باشد.
برای برآورد اجرت طراحی نما برای یک ساختمان با بر ۱۵ متر و ۵ طبقه بر روی پیلوت در حداقل ترین حالت به سبک زیر عمل می نماییم.
اگر ارتفاع هر طبقه را ۴ متر در نظر بگیریم
۲۴=۶*۴
اگر ارتفاع جانپناه ۱ متر در نظر گرفته شود
۲۵=۲۴+۱
مساحت نما به شرح زیر تعیین می گردد
۳۷۵=۲۵*۱۵
برای طراحی سه بعدی نما و نقشه های فاز یک
۱۳۱۲۵۰۰۰=۳۵۰۰۰*۳۷۵
برای طراحی نقشه های فاز دو
۹۳۷۵۰۰۰=۲۵۰۰۰*۳۷۵
ویلا به ساختانی گفته می شود که به صورت یک ساختمان تک واحدی ساخته می شود . ویلا هااکثرا بدلیل اینکه در مرکز زمین ساخته می شوند و به بنا های مجاور خود متصل نیستند ،دارای چهار وجه نما می باشند.
ساختمان های ویلایی اکثرا با کاربری مسکونی ساخته می شوند. طراحی نمای یک ساختمانها ویلایی بدلیل موقعیت مکانی و جغرافیایی متفاوت می باشد. نمیتوان یک سبک کلی را برایطراحی نمای ساختمان های ویلایی معرفی کرد. ویلا هایی که در مناطق جغرافیایی سرد سیر ساخته می شوند قالبا دارای سقف های شیبدارهستند . حفظ طرح شیب سقف در طراحی نما و عدم اختفای شیب سقف در طراحی نما مسببجلب توجه بصری خواهد شد .
سقف شیب دار یکی از المان های خاص در طراح بنا به حساب می آید. وجود شیب در سقفیک بنا منحصرا یک مزیت به حساب می آید . ولی متاسفانه در سالهای اخیر برخی طراحانبدون توجه به این مهم و به صرف کپی برداری از طرح های مدرن نما در تلاش بر پنهان کردن وپوشاندن این المان زیبا و منحصر به فرد هستند.
طراحی نما به صورت کلی ایجاد هارمونی پوسته بیرونی ساختمان با طبیعت اطراف است . یک بنا باید معرف منطقه جغرافیایی خود باشد.
ایجاد تضاد میان بنا و محیط پیرامونی ممکن است موجب تفاوت شود ولی همیشه زیبایی را به همراه ندارد .
طراحی نمای ویلا چالشهایخاص خود را دارد ، به طور مثال توجه ویژه به جزییات در طراحی واجرای نمای یک ویلا بدلیل ارتفاع و حجم بنا نسبت به یک آپارتمان بسیار بیشتر است.
طراحی های مدرن و کلاسیک هر یک زیبایی ها و خواص مخصوص به خود را دارند و میبایست براساس شرایط جغرافیایی و آب و هوای منطقه به درستی انتخاب شوند و مورداستفاده قرار گیرند. در غیر این صورت موجب عدم کارایی مناسب و تخریب تدریجی و زودهنگام نما خواهد شد.
یکی از زیباترین اقسام بنا ویلا می باشد و طراحی نمای این قسم ساختمان تاثیر بسیار ویژهبر زیبایی بصری آن خواهد داشت.
نمای آپارتمان فوق العاده
طراحی نمای آپارتمان موضوعی است که اولویت خط مشی آنرا شهرداری ها اعلام می کنند. امروز دیگر طراحان مانند گذشته نمی توانند برای طراحی نمای آپارتمان اقدام کنند. محدودیت های بسیاری در زمینه کاربرد متریال ، انتخاب سبک ، انتخاب رنگ و ... توسط شهرداری مناطق در نظر گرفته شده است. خارج از این محدودیت ها موضوع هارمونی نما با ساختمان های مجاور نیز از جمله مسایل با اهمیتی است که می بایست توسط یک طراح در نظر گرفته شود.
در شهر تهران بنا بر پهنه های در نظر گرفته شده توسط شهرداری ها ، بیشتر آپارتمان ها به صورت چهار و پنج طبقه ساخته می شوند . تقسیم بندی نما و هویت بخشی به طبقات یکی از روش های زیباسازی در طراحی آپارتمان به صورت فوق العاده است.
به طور مثال تفاوت متریال برای طبقه همکف ، تقسیم طبقات اول تا چهارم به عنوان یک جز از نما و جداسازی طبقه پنجم و هویت بخشی به آن از یک سو و یا تقسیم طبقات اول و دوم و طبقات سوم و چهارم به عنوان اجزا مستقل و مجددا شخصیت بخشی به نمای طبقه پنجم از سوی دیگر می توانند روش های متفاوت و فوق العاده در طراحی نما به حساب آیند.
بخش بندی های نما و استفاده از یک سبک خاص برای طراحی نمای یک آپارتمان از یک سو و همچنین طراحی یک پارچه نمای یک آپارتمان بدون جزء بندی از سوی دیگر می توانند هر یک در جای خود طراحی زیبا و درخوری را بنا بر خواسته و نیاز کارفرما فراهم آورد.
امروز سبک زندگی براساس زیبایی در عین سادگی تغییر کرده است . سبک طراحی نمای مدرن از جمله سبک های پر مخاطب برای طراحی نما به شمار می رود . شهرداری ها نیز براساس قوانینی که وضع کرده اند باعث شده اند این سبک مخاطب بیشتری پیدا کند.
طراحی نمای ویلا و ساختمان ویلایی
طراحی نمای ساختمان های ویلایی که معمولا به صورت دو یا سه طبقه ساخته می شوند ، بدلیل شرایط خاص و محدود بودن از نظر ابعاد بنا بصورتی متفاوت از دیگر ساختمان ها طراحی می شوند . در نظر گرفتن جزییات در این قبیل بنا ها موضوع با اهمیتی می باشد.
موقعیت جغرافیایی و شرایط آب و هوایی تاثیر بسزایی در نوع و سبک متریال کاربردی نمای ویلا ها دارد.
طراحی نمای ساختمان ۳ تا ۵ طبقه
ساختمان های ۳ تا ۵ طبقه عمدتا به صورت اپارتمان ساخته می شوند. کاربری این ساختمان ها بنا بر موقعیت و پهنه کاربری زمین متفاوت می باشد. براساس پهنه زمین این قبیل ساختمان ها دارای کاربری های مسکونی ، تجاری - مسکونی ، تجاری - اداری و تجاری می باشند.
طراحی نمای هر یک از این دسته های ذکر شده بدلیل تفاوت در هویت بنا با یکدیگر متفاوت می باشد. این تفاوت نتنها در نوع طراحی مشهود است بلکه عمدتا متریال مورد استفاده در نمای آنها نیز متفاوت خواهد بود .
نماهای مدرن آپارتمانی بر اساس قوانین وضع شده توسط کمیته های نمای شهرداری ها ، بیشترین مخاطب را به خود اختصاص می دهند.
در صورتی که در زمان اجرا و پیش از تیغه کشی های نما قرارداد طراحی بسته شود ، این امکان وجو خواهد داشت که طراح بتواند تغییراتی بهینه در طراحی و پیش از اجرای تیغه کشی نما ارائه نماید. تغییر جانمایی محل پنجره ها و تغییر ابعادآنها از جمله مواردی هستند که تغییراتی هرچند جزیی می تواند نتیجه ای به کلی متفاوت را در کار نهایی به همراه داشته باشد.
حجم سازی ها جهت نماسازی در برخی ساختمانها براساس طرح تهیه شده ضروری می باشند. لذا عقد قرارداد طراحی پیش از اجرای تیغه کشی نما باعث صرفه جویی در هزینه های اجرایی کارفرما خواهد شد.
سازگاری نما با سازه
یکی از مهم ترین موضوعاتی که در طراحی نما می بایستبوسیله طراح در نظر گرفته شود ، سازگاری طرح نما با سازه ساختمان در حال ساخت می باشد. عدم در نظر گرفتن سازه در زمان طراحی می تواند مسبب خسارت زیادی به کارفرما گردد.
در برخی مواقع به دلیل عدم تخصص طراحی نما ، طرح تهیه شده در زمان اجرا دچار خطا های اجرایی متعددی می گردد. به طور مثال عدم در نظر گرفتن جانمایی ستون ها براساس نقشه های از بیلت باعث می شوند ستون ها در میان محل قرارگیری پنجره ها قرار گیرند و آسیب جدی به طرح تایید شده توسط کارفرما خواهد شد . این قبیل خطاها متاسفانه بدلیل کهولت طراحان غیر حرفه ای به وفور دیده می شوند . حال تصور کنید این خطا ها پس از اجرای بخشی از نما عیان گردند ، جه خساراتی به کارفرما متحمل خواهد شد.
لذا توجه به سازه بنا از جمله مسایل بسیار با اهمیتی است که در زمان طراحی نمای یک ساختمان می بایست در نظر گرفته شود .
مصالح قابل استفاده در نمای ساختمان
برای نماهای ساختمانی براساس نوع طرح ، موقعیت جغرافیایی ، دوام ، طول عمر و اولویت بندی اجرایی ، متریال های قابل استفاده در نما توسط طراح پروژه معرفی می گردند و در نقشه های اجرایی ذکر می شوند .
انتخاب متریال نما بعد از طراحی ، از بخش های بسیار با اهمیت در تهیه مستندات اجرایی به حساب می اید . انتخاب متریال های با دوام و طول عمر بالا ، برای نمای ساختمان جز اولویت های طراح ها به حساب می آید .
این متریال ها باید قابلیت اجرایی و نصب مناسبی داشته باشند . بر اثر گذشت زمان اتصال خود را از بدنه ساختمان از دست ندهند . در مواقعی که انتخاب طراح از متریال هایی است که امکان درگیری ذاتی را با پوسته ساختمان ندارند ، می بایست طراح روش های اجرایی استاندارد خود را برای توجیح استفاده از ای نقبیل متریال در نقشه های اجرایی ذکر کند . استراکچر لازم برای اجرای زیر سازی ها که بر اساس ابعاد و ویژگی های طرح و متریال ها در طرح دیده شده است می بایست در نقشه های اجرایی نیز ذکر گردند . تا در زمان اجرا مجری طرح بدلیل عدم تطابق اجرایی متریال ها با مشکل روبرو نگردد. در نتیجه نمای اجرا شده دچار دفرمگی نگردد . اکنون به توضیح مختصری از تعداد از متریال های نما و روش های نصب آنها می پردازیم .
نمای سرامیک
این متریال همان طور که از اسم آن مشخص است ، از مواد اولیه ساخت سرامیک ها تولید می گردد . تفاوت آن با سرامیک های رایج ، ضخامت و فشرگی بالای بافت آنهاست .
غالبا به این سرامیک ها ، سرامیک پرسلان گفته می شود . رنگ های مات در این سرامیک ها جلوه خاصی را به نمای ساختمان ها می دهند .
بدلیل ابعاد بزرگ هر تایل از این متریال دارای وزن بالایی است . بدلیل وزن بالا و فشرگی بافت این سرامیک ها که باعث دوام و طول عمر بالای آنها نیز می باشد ، می بایست این متریال به صورت خشکه اجرا گردد . امکان اجرای ملاتی و چسبی آنها وجود ندارد .
برای اجرا شاسی کشی فولادی در ابتدای کار بر روی پهنه نما اجرا می شود . ابعاد دهانه های شاسی کشی فولادی بر اساس ابعاد سرامیک ها و طرح محاسبه می شوند . سپس به کمک اتصال یراق آلات ویژه سرامیک ها بر روی استراکچز فلزی به کمک پیچ نصب می گردند .
نمای کامپوزیت
متریال استفاده شده در این نوع از پوشش های نما از ترکیب کویل آلومینیوم و هسته پلی اتیلن می باشد. که با پوشش رنگی نانو و یا پی وی دی اف به رنگ و یا طرحهای مختلف ساخته می شنود.
امروز استفاده از این متریال در نما های شهری ممنوع اعلام شده است . فقط برای پمپ های بنزین و یا سر درب و تابلو فروشگاه ها قابلیت اجرایی دارند . اتصال این نوع متریال هم بدلیل ماهیت نفوذ ناپذیری که دارد ، به صورت گیردار و خشکه می باشد.
ورق های آلومینیوم کامپوزیت پانل به دو روش قابل اجرا هستند که در ادامه به شرح مختصر از آنها می پردازیم .
روش اول ، روش نصب آلومینیوم کامپوزیت پانل به صورت فیکس
بیشترین مخاطب نصب برای این ورق ها در ایران روش نصب به صورت فیکس می باشد . در این روش پس از شاسی کشی فولادی مربوطه که براساس طرح بر روی نما اجرا می شود . ورق های آلومینیوم برش خورده و پس از شیار زنی به صورت باکس هایی با ابعاد خاص ساخته می شوند .
بعد از ساخت باکس ها ، آنها بوسیله پیچ بر روی استراکچر فلولادی نصب می شوند . معمولا این روش نصب بدون درز و به صورت تایل های چسبیده انجام می شود .
روش دوم، روش نصب آلومینیوم کامپوزیت پانل به صورت هنگینگ
در روش هنگینگ پس از اجرای شاسی کشی فولادی که بر اساس طرح محاسبه و اجرا می شود . مجددا همانند روش قبل ورق ها برش داده می شوند و شیار می خورند و در کارگاه به صورت باکس هایی با فاق و زبانه ساخته می شوند . برش هایی بوسیله پانچ های مخصوص در دیواره باکس ها جهت نصب ایجاد می شوند. در این حالت ورق ها بدون انصال صلب و به صورت آویز بر روی یراق الات ویژه آلومینیومی ، آویزان می شوند و همانند پازل به لطف فاق و زبانه های ساخته شده در هم قفل می شوند . این روش ، روش استاندارد نصب ورق های آلومینیوم کامپوزیت پانل میی باشد .
